ලෝකයේ කාබන්ඩයොක්සයිඩ් පිට කරන අඩුම රට භූතානය
ලෝකයේ පරිසරයට කාබන්ඩයොක්සයිඩ් පිට කරන අඩුම රට භූතානය
කදුකර භූමිවල පිහිටා ඇති මීදුමෙන් වැසී තිබෙන භූතානය ලෝකයේ එකම කාබන් උදාශීන රට වේ. භූතානය සිය පරිසරය සංරක්ෂනය කිරීම සදහා කැප වී සිටින එක් ක්‍රමයක් වන්නේ ඕනෑම මොහොතක විශාල සංචාරකයන් ප්‍රමාණයක් රට තුළට පැමිණීම වැළැක්වීමට භූතාන රජය පියවර ගෙන ඇති බැවිනි. භූතානයේ දේශපාලන හා පාරිසරික ප්‍රගතියේ වර්ධනයක් ඉස්මතු වී තිබේ.
කාබන් ඩයොක්සයිඩ් යනු මානව ක්‍රියාකාරකම් මගින් නිපදවන ප්‍රමුඛ හරිතාගාර වායු විමෝචනයකි. ගොවිතැන, වනාන්තර ගිනි තැබීම් සහ පොසිල ඉන්ධන දහනය වැනි ක්‍රියාකාරකම් වායුගෝලීය ඉහළ කාබන් ඩයොක්සයිඩ් ප්‍රමාණයක් ඇති කරවයි. මෙසේ වීමෙන් වායුගෝලීය උෂ්ණත්වය ඉහළ යයි. මෙය දේශගුණික විපර්යාසයන්ට එක් හේතුවකි.
ලෝකයේ බොහෝ රටවල් වල කාබන්ඩයොක්සයිඩ් ඉතා විශාල ප්‍රමාණයක් නිපදවන අතර ඒවා ශාක ජීවීන්ට අවශෝෂණය කරගත නොහැකි තරම් ය.දේශගුණික විපර්යාසයන්ගේ බලපෑම් සදහා මෙම රටවල් විශාල වශයෙන් දායක වේ.
නමුත් භූතානයේ 70% කට වඩා ගස් වලින් වැසී ඇත. මෙම විශාල ගස් ආවරණය පිටවන කාබන් උරාගනී. එහි අදහස වන්නේ එහි නිපදවන ප්‍රමාණයට වඩා කාබන්ඩයොක්සයිඩ් අවශෝෂණය බවයි. භූතානය වාර්ෂිකව දළ වශයෙන් ටොන් මිලියන හතක් කාබන්ඩයොක්සයිඩ් අවශෝෂණය කරන අතර නිෂ්පාදනය කරන්නේ ටොන් මිලියන දෙකක් පමණයි.
භුතානය සිය ගංගාවලින් ජනනය කරන පුනර්ජනනීය ජල විදුලි බලයෙන් වැඩි ප්‍රමාණයක් අපනයනය කරයි. මෙය සෑම වසරකම ටොන් මිලියන ගණනකින් කාබන් විමෝචනය සදහා රට දක්වන දායකත්වය ප්‍රතික්ෂේප කිරීමකි.
පරිසරය හැමවිටම අපගේ යහපැවත්මට ප්‍රධාන වේ. භූතානයේ දේශපාලන න්‍යාය පත්‍රය ඔවුන්ගේ GNH දර්ශක ආකෘතිය මත පදනම් වී ඇති හෙයින් පාරිසරික ආරක්ෂාව ප්‍රමුඛතාවයක් බවට පත්විය.
එය 2009 දී පැවති 15වන එක්සත් ජාතීන්ගේ දේශගුණික විපර්යාස සමුළුවේදී ආරම්භ විය. මෙහිදී COP සමාජික රටවල් සෑමවිටම කාබන් උදාසීනව සිටීමට පොරොන්දුවක් දුන්නේය. 2016දී කේප් 21ඉදී භූතානය එම පොරොන්දුව නැවත ක්‍රියාත්මක කළේය.
කාබන් උදාසීන රටක් බවට පත් වූ ක්‍රම
- දැව අපනයනය තහනම් කරන ලදී.
- වනාන්තර ප්‍රදේශ 60%ට වඩා අඩු නොවන බවට ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාව සංශෝධනය කරන ලදී.
- භූතානයේ බොහෝ ගංගා මගින් ජනනය කරන නිදහස් පරිසර හිතකාමී ජල විදුලිය පොසිල ඉන්ධන වෙනුවට භාවිතා කරයි.
- ග්‍රාමීය ගොවීන්ට නොමිලේ විදුලිය ලබා දේ.
- පරිසර හිතකාමී පිළිවෙත් ප්‍රවර්ධනය කිරීම කෙරෙහි භූතානයේ නොසැලෙන අවධානය රට තුළ මෙන්ම ලොව පුරා ධනාත්මක ප්‍රතිඵල ගෙන දී ඇත.
ඕනෑම රටකට කාබන් විමෝචනය අවම කිරීම පිළිබඳව සොයා බැලිය හැකි ආකාරය පිළිබඳව ලොවට පෙන්වා දුන්නේය.
භූතානය විශාල කාබන් ඍනාත්මක කීර්තියක් ඇති අතර අනාගතය සදහා ඊටත් වඩා විශාල පාරිසරික හිතකාමී සැලසුම් ඇත. භූතානයේ පාරිසරික මුල පිරීම් අතරට රටට විදුලි මෝටර් රථ ලබාදීම සදහා පොසිල ඉන්ධන මත යැපෙන සියලුම වාහන විදුලියෙන් ධාවනය වන වාහනය වෙනුවට ආදේශ කිරීමට භූතානය බලාපොරොත්තු වේ. ආහාර පිසීම සදහා දැව උදුන මත යැපීම අවම කිරීම සදහා රජය කටයුතු කර ඇත. එසේම මහා පරිමාණයෙන් ගස් සිටුවා ඇත. 2015 ජූනී මාසයේදී ස්වේච්ඡා සේවකයන් පැයක් වැනි කෙටි කාලයක් තුළ ගස් 49,672ක් සිටුවා භූතානයේ ලෝක වාර්තාවක් තැබූහ. මීට අමතරව සෑම වසරකම භූතාන රජය උද්‍යාන සංරක්ෂණය සදහා යොදා ගැනීමට සම්පත් වෙන් කරයි. මෙම කාබන් උදාසීන විශ්මිත රට අනෙක් රටවල් සදහා ආදර්ශයකි.
තොරතුරු හා චායාරූප අන්තර්ජාලය ඇසුරිනි
Comments
Post a Comment