වලස් පවුලේ සාමාජිකයෝ

 වලස් පවුලේ 

සාමාජිකයෝ

වලසා යනු පෘථිවියේ විශාලතම විලෝපියකයාය .බොහෝ වලසුන් විශේෂ හොදින් පීනති . හිම වලසුන්ට මේ සදහා විශාල පටලයක් ඇත . වලසෙකුගේ ආයු ආපේක්ශාව අවුරුදු 45 දක්වා ළගා විය හැකිය . විශාල හා තියුණු නියපොතු ආධාරයෙන්  මෙම සතුන් පොළොව යටින් ආහාර ලබා ගනී.  ගොදුරු ඉරා දමා ගස් නගති.  අනතුරකදී වලසුන්ගේ වේගය පැයට කිලෝමීටර 50ක් දක්වා ළගා විය හැකිය.  වල්සුන් සුවද විලවුන් ආධාරයෙන් පරිසරය පිළිබද තොරතුරු ලබා ගැනීම සදහා ඔවුන්ගේ කකුල් මත සිටගෙන සිටියී. හිම වලසුන් සුදු පැහැතිය , පැන්ඩා කලු හා සුදු පැහැතිය, අදුරු ලොම් සහිත විශේෂ අලු පැහැයට හැරෙන අතර මහලු වියේදී අලු පැහැයට හැරේ . වලසුන් විශේෂ 8ක් හදුනාගන්නා අතර ඒවා විවිධ උප විශේෂ වලට බෙදා ඇත.

දුඹුරු වලසා 

මෙම වලසුන්ගේ සිරුර ලොම් වලින් දුඹුරු තද අලු, රතු පැහැයෙන් ආවරණය වී ඇත. ෆින්ලන්තය, ඇල්ප්ස් කදුකරය  ,ආසියාව , චීනය , වයඹදිග එක්සත් ජනපදය ,රුසියානු වනාන්තර වල දැකිය හැක. තරමක් විශාල ශරීරයක් , කුඩා කන් හා ඇස් ඇති දැවැන්ත හිසක්,  ඉතා බලගතු නියපොතු සහිතයි. 

හිම වලසා

සිරුරේ දිග මීටර් 3ක් වන අතර ස්කන්ධය ටොන් එකක් ඉක්මවිය හැක. දිගු බෙල්ලක් හා තරමක් පැතලි හිසක් ඇත. වලසුන්ගේ කබායෙහි වරණය සුදු පැහැයෙ සිට තරමක් කහ පැහැයට හැරේ . හිම වලසුන්ට අයිස් ආවරණයක් ලිස්සා නොයා පහසුවෙන් ගමන් කිරීමට ඉඩ සලසන රලු ලොම් මිටිවලින් පාද පෙලගැසී ඇත. ඇගිලි අතර පිහිනුම් ක්‍රියාවලියට පහසුකම් සපයන පටලයක් ඇත.  මේ වලසුන්ගේ කබායට විශිෂ්ට තාපවාරික ගුණ ලබා දෙයි . උතුරු අර්ධගෝලය වාසභූමි වේ. 

කලු වලසා

වැඩිහිටි බැරිබල් කෙනෙක්ගෙ දිග මීටර් 2ක් නොඉක්මවන අතර ගැහැණු සතුන් ඊටත් වඩා කුඩා වේ . උඩු රැවුලකින් , තරමක් කෙටි පාදවලින් අවසන් වන දිගු පාද ඇත . බැරිබල් කලු බවට පතිවිය හැක්කේ ජීවිතයේ තුන්වන වසර වන විටය . උපතේදි අලු හෝ දුඹුරු පැහැයක් ගනී.  කලු වලසාගේ වාසභූමිය අති විශාලය.  ඇලස්කාවේ සිට කැනඩාව සහ උණුසුම් මෙක්සිකෝව දක්වා . 

පැන්ඩා 

මෙම වලසුන් විශේෂයට දැවැන්ත ස්කොට් ශරීරයක් ඇත.ලොම් වලින් කලු හා සුදු වර්ණයෙන් ආවරණය වී ඇත. තියුණු නියපොතු වලින් යුක්ත වන අතර ලොම් වලින් සම්පූර්ණයෙන් ඉවත් වී ඇත . මෙය පැන්ඩාට සුමට හා ලිස්සන උණ බම්බු කදන් තදින් අල්ලා ගැනීමට ඉඩ සලසයි . පැන්ඩාට සිහින්ම උණ බම්බු රිකිලි පහසුවෙන් කළමනාකරණය කර ගත හැකිය. උණ වලසා ලෙසද හදුන්වයි. නළලෙහි ව්‍යුහය ඉතා අසාමාන්‍ය ලෙස වර්ධනය වී ඇත. පැන්ඩා වලසුන් ජීවත් වන්නෙ චීනයෙ කදුකර ප්‍රදේශවල විශේෂයෙන් විශාල ප්‍රමාණයක් ටිබෙට් හා සිවුවාන් වල වෙසෙති.

හිමාලයානු වලසා

සිහින් සිරුරක් ඇත. තද දුඹුරු හෝ කලු පැහැයෙන් යුත් දිලිසෙන සහ සිනිදු හිසකෙස් වලින් වැසී ඇත.ඔටුන්නක් සහිත නාසයක් හා විශාල වටකුරු කන් ඇත.  පපුවෙ සුදු හෝ කහ පැහැති ලපයකි. ඉරානය , ඇෆ්ගනිස්තානය  ජීවත් වන අතර හිමාලයෙ කදුකර ප්‍රදේශ , කොරියාව , වියට්නාමය , චීනය , ජපානය ප්‍රදේශ වල දක්නට ලැබේ. 

මැලේ වලසා

වලස් සගයන් අතර වඩාත්ම කුඩා විශේෂය දිග මීටර් 1.3-1.5 නොඉක්මවයි. මෙම වලසුන් විශේෂයට කුඩා වටකුරු කන් සහිතයි .කෙටි තරමක් පුලුල් වූ මුඛයක් ඇත. විශාල දිගු පාද විශාල නියපොතු සහිත තරමක් ලෙස පෙනේ. ශරීරය කෙටි හා තද කලු දුඹුරු ලොම් වලින් වැසී ඇත.  සත්වයාගේ පපුව සුදු රතු පැල්ලමකින් සරසා ඇත. චීනයේ දකුණු ප්‍රදේශ වල තායිලන්තයේ සහ ඉන්දුනීසියාවේ ජීවත් වේ.

ගුබාච්

සිරුර දැවැන්තයි. පැතලි නළලක් සහ අධික ලෙස දිගටි මුඛයක් ඇත. නෙරා ඇති තොල් , වලසුන්ගේ ලොම් කලු හෝ අපිරිසිදු දුඹුරු පැහැයෙන් යුක්තය. ගුබාච් වලසාගේ පපුවේ දීප්තිමත් ස්ථානයක් ඇත. මෙම වලසුන්ගේ වාසභූමිය වන්නෙ  ඉන්දියාව , පාකිස්තානය , භූතානය , බංග්ලාදේශය ,නේපාලය භූමි ප්‍රදේශය . උස 65 - 90 cm දක්වා වේ. 

දර්ශනීය වලසා

මුඛය කෙටි. කාණ්ණාඩි වැනි ඇස්, සිනිදු හිසකෙස්  ඇත. කලු දුඹුරු පැහැයක් ගනී.  සුදු කහ මුදු ඇස් . බෙල්ලෙ ලොම් වලින් සාදන ලද සුදු පැහැති කරපටි  බවට සුමටව හැරේ. වාසභූමිය වන්නෙ දකුණු ඇමරිකාවෙ , කොලොම්බියාව සහ බොලිවියාව , පේරු, ඉක්වදෝරයේ , වෙනුසියුලාව , පැනමාව .උස 70cm 80cm දක්වා වේ. 

වලසුන්ගේ ආහාරයට ශාක හා සත්ත්ව ආහාර යන දෙකම ඇතුළත් වේ. දුඹුරු  වලසුන් , බෙරි , හතු , ඇට වර්ග සහ විවිධ මූලයන්ට අමතරව මස් අනුබව කරයි. වලසුන් ඒකපාර්ශ්වික වුවත් ඒවායේ යුගල කල් පවතින ඒවා නොවේ . වලසාගේ ගැබ් ගැනීම දින 180- 250 දක්වා පවති . ගැහැණු වලසා ශිශිරයේ උපත ලබා දෙන අතර පැටවුන් සමග නවාතැන් ගනී. පැටවුන් 1-4 දක්වා දත් නොමැතිව උපත ලබන අතර . අවුරුද්දකට පමණ ඔවුන්ට මව්කිරි දෙනු ලැබේ .  අන්තිම පැටව් පැටවුන් බිහි කිරීමට මවට උපකාර කරයි. වලසුන් අවුරුදු 3-5කින් ලිංගිකව පරිණත වේ.

සටහන 

නෙත්මිණී අභයරත්න