Posts

Showing posts from April, 2023

Aurora borealis ෆින්ලන්තයේ උතුරු ආලෝකය

Image
 Aurora borealis ෆින්ලන්තයේ උතුරු ආලෝකය  අගෝස්තු අග භාගයේදී ෆින්ලන්තයට ඉහළින් අහසේ තරු දිස් වන පරිදි ක්ෂිතිජයට පහළින් පහළින් හිරු බැස යයි. තරු නැවත පැමිණීමත් සමග උතුරේ වඩාත්ම අපුරූ  ඉන්ද්‍රජාලික අත්දැකීමක් පැමිණේ. උතුරු ආලෝකය ප්‍රේක්ෂකයන් Aurora borealis  ලෙසද හදුන්වයි.  සූර්‍යයාගෙන් පැමිණෙන කුණාටු නිසා ඇතිවන උතුරු ආලෝකයන් දැකීම අපූරූ අත්දැකීමක් වේ.   තීවුර න්‍යෂ්ටික ප්‍රතික්‍රියා මගින් අංශු සෑදෙන්නේ  සූර්‍යයාගෙනි. අවසානයේදී මෙම අංශු ඉහළ සූර්‍ය්  ක්‍රියාකාරකම් ඇති කාලවලදී මෙම විද්‍යුත් ආරෝපිත අංශු දිගේ පියාසර කරන අතර පෘථිවියේ  බොහෝ දෙනෙකුට මෙම දර්ශනය සම්පූර්ණයෙන්ම මග හැරේ. ගෝලීය උණුසුම සහ දේශගුණික විපර්යාස උතුරු ආලෝකයට බලපාන්නේ සූර්‍ය් අංශු සහ වායුගෝලයේ ඔක්සිජන් සහ නයිට්‍රජන් අතර අන්තර්ක්‍රියා මගින් අවුරෝරා නිර්මාණය වී ඇති බැවිනි.  සුවිශේෂී කාලවලදී මෙම බලවත් රතු අවුරෝරා කැරිබියන් දූපත් දක්වා දකුණට දක්නට ලැබේ. 1859දී එවැනි එක් භූ චුම්බක කුණාටුවක් යූරෝපය සහ උතුරු ඇමරිකාව පුරා විදුලි පණිවිඩ පද්ධති කඩාකප්පල් කර විනාශ කළේය.  අවුරෝරා බොරියාලිස් යන්නෙහි අදහස ලතින් භාෂාවෙන් පැමිණේ. අවුරෝරා අරු